Charlotte Glorie

voorpagina · biografie · de cd · concerten · gastenboek · columns . contact

Tot mijn schaamte moet ik bekennen dat ik vaak enorm zit te lachen bij het EO-programma “Upside down”. Daarin zetten jongeren met het syndroom van Down bekende en onbekende Nederlanders op het verkeerde been door alle vooroordelen over “dat soort mensen” uit te vergroten of juist onderuit te halen. Hilarisch vind ik het stuk waarin één van de downers ijscoman is en aan elk ijsje likt voordat hij het aan de klant geeft. De ene klant toont openlijk zijn walging, de tweede legt op een kleuterjuffentoontje uit waarom dit niet kan en de derde weet van geschoktheid niets uit te brengen. Of die scene waarin een down-jongere aan Henk Schiffmacher aanbiedt om bij hem een tatoe te zetten. Ik smul van Henks krampachtige pogingen om te verbloemen dat hij totaal geen vertrouwen heeft in de tatoeëerkunsten van zijn gesprekspartner. Als de mensen in de gaten krijgen dat ze beetgenomen zijn, door een verstandelijk gehandicapte nog wel, zet dat hun vertrouwde wereld danig op zijn kop. Geweldig om me daar samen met de Downers om te bescheuren.

Stel dat de EO besluit een dergelijk programma over blinden te gaan maken onder de titel “See you!” (of “CU!”, dat is hipper), dan heb ik wel wat ideeën om die beperkt denkende zienden eens flink in de maling te nemen. In de trein, bij voorkeur in een stiltecoupé, neerploffen en met allerlei tassen en pakjes vier plekken bezet houden en dan zogenaamd niet doorhebben dat mensen willen zitten. En dan heel hard in mijn mobieltje tetteren dat het zo heerlijk rustig is in de trein. Of met een begeleider naar het theater gaan en deze alle visuele dingen die op het toneel gebeuren hardop laten beschrijven en vervolgens zelf op volle geluidssterkte commentaar leveren. Maar het kan nog veel fouter! Wat dacht je van in een restaurant obers met volle bladen “per ongeluk” omver lopen of aan de gezichten gaan voelen van mensen die me in winkels helpen, omdat ik wil weten hoe ze eruit zien? Het lijkt me geweldig om de zienden eens een koekje van eigen deeg voor te schotelen. Er zijn zoveel vooroordelen over blinden, oké, dan zal ik me ook als een echte blinde gedragen!

In mijn pubertijd gebeurde het regelmatig dat ik net gezellig met een vriendin stond te kletsen, kwam mijn mongloïde buurjongen weer aanlopen. Met zijn slepende stem vertelde hij steeds dezelfde verhalen over de bekers die hij op de sociale werkplaats inpakte en vroeg hij of ik zijn veters wou strikken. Ten afscheid knuffelde hij mij, compleet met walmende leverworst-adem en rondspetterend kwijl. Echt lekker vond ik het niet, maar ik kende hem al mijn hele leven. Op tv vind ik Downers geweldig, maar als ze op onverwachte momenten in mijn dagelijks leven opduiken, met hun aanhankelijkheid en hun lichaamssappen, en mijn aandacht en hulp nodig hebben, dan vraagt het meer van mijn acceptatievermogen om tolerant te zijn.

In programma’s als “Upside down” zijn de gehandicapten helden of clowns die ons de bekrompenheid van “gezonde” mensen laten zien, maar over de Down-jongeren zelf komen we niets te weten. Daarom is het waarschijnlijk zo lekker om ernaar te kijken. We hoeven ons niet in het leven van de Downers te verdiepen en ons beeld over hen niet te veranderen. En als we de open monden, grote hoofden en schorre stemmen zat zijn, gaat de tv gewoon uit.

Hoewel ik ervan blijf dromen om in het tv-proggramma “CU!” zienden mooi op hun neus te laten kijken en een blinde held of clown uit te hangen, duik ik toch liever op onverwachte momenten op in jouw dagelijks leven. Tot mijn grote vreugde ervaar ik juist dan dat jij me best wilt helpen oversteken en het prima vindt om me tijdens een etentje de menukaart voor te lezen. En als je me maar vaak genoeg ontmoet, wordt mijn handicap zo gewoon dat je hem vergeet en me gaat uitleggen hoe ik met de auto bij dat feestje kan komen. Dat krijgt een tv-held of –clown nooit voor elkaar. Dus: see you bij de buurtsuper, in de kerk, op de school van mijn kinderen of in de bus!

Reacties: